O‘zbekistonning tovar ayirboshlash hajmi 2022-yilda 18,6 foizga oshib, 50,01 milliard dollarni tashkil etdi

gazeta.uz maʼlumotlariga koʻra, Oʻzbekistonning tovar ayirboshlash hajmi 2022-yilda 18,6 foizga oshib, 50,01 milliard dollarni tashkil qilgan. Savdo kamomadi 11,39 milliard dollarga yetdi. Eksportda asosan toʻqimachilik, oltin, gaz, sabzavot va mevalar bo’lgan, don mahsulotlari, shakar xomashyosi, neft mahsulotlari, dori-darmonlar va boshqalar olib kelingan.

O‘zbekistonning tashqi savdo aylanmasi 2022-yilda o‘tgan yilga nisbatan 7,84 milliard dollarga yoki 18,6 foizga o‘sib, 50,01 milliard dollarni tashkil etdi. Bu haqida Prezident huzuridagi Statistika agentligi maʼlumotlari maʼlum qilmoqda.

Yil davomida eksport 15,9 foizga o‘sib, 19,31 milliardni, import 30,67 milliardni (+20,4 foiz) tashkil etdi. Tashqi savdo taqchilligi 11,39 milliard dollardan oshdi, bu 2021-yilga nisbatan 28,7 foizga ko‘p (-8,85 milliard dollar). Agar oltin eksporti va xizmatlarda ijobiy saldo bo’lmaganida, bundan ham yuqori bo’lar edi.

O‘zbekistondan oltin eksporti davom etdi, dekabr oyida esa 582,7 million dollarni tashkil etdi. Oltin eksport tarkibida sanoat tovarlari (23 foiz, 4,44 milliard dollar) va xizmatlardan (20,5 foiz, 3,96 milliard dollar) keyin uchinchi (21,3 foiz yoki 4,11 milliard dollar) turadi.

Qiymat jihatidan oltinni hisobga olmaganda eksport 21,1 foizga oshib, 15,2 mlrd tashkil etdi. Bunga, asosan, to‘qimachilik mahsulotlari – 3,18 milliard (+8,6%) dollargacha, sabzavot va mevalar – 1,15 milliard dollar (+19,7 foiz), gaz – 910,9 million dollar (+25,4 foiz), neft va neft mahsulotlari 168,1 million dollar (2,1 barobar), o‘g‘it — 409,9 million dollar (+18,3 foiz), don — 357,7 million dollar (+19,7 foiz) va boshqa pozitsiyalarni sotish hajmining o‘sishi hisobiga erishildi. 

Elektr energiyasi ishlab chiqaruvchi mashina va uskunalar eksporti 5,1 barobar (172,9 million dollar) va sanoat uchun maxsus bo‘lmagan mashina va uskunalar, mashina ehtiyot qismlari – 2,8 barobar (81,6 million dollar), shuningdek, tamaki va tamaki mahsulotlari – 3,7 baravar (66,7 million dollar) va ichimliklar – 2,4 baravar (44,4 million dollar). eksportining o‘sishini alohida ta’kidlash joiz. 

Eksportga avtomobil yetkazib berish 355,9 million dollarga (-6,9 foiz), rangli metallar yetkazib berish 1,54 milliard dollarga (-4,4 foiz) qisqardi.

Toʻqimachilik mahsulotlari eksporti umumiy eksport tarkibida 16,5 foizni tashkil etdi. Mahsulotlarning asosiy qismi hali ham ip-kalava (44,4%), ammo uning ulushi tayyor trikotaj va tikuvchilik mahsulotlari (29,2%) foydasiga kamaydi. Ta’minot geografiyasi 65 tadan 73 tagacha kengaydi.

O‘zbekiston to‘qimachilik mahsulotlari uchun Rossiya bozori asosiy bo‘lib qolmoqda, bu bozorga 1,26 milliard dollarlik (+38,9 foiz) mahsulot jo‘natildi. Turkiyaga yetkazib berish hajmi 12,6 foizga oshib, 519,1 million dollarga, Qirg‘izistonga 513,4 million dollarga (+28 foiz) o‘sgan bo‘lsa, Xitoyga yetkazib berish hajmi 2 barobardan ko‘proq qisqarib, 636,3 million dollardan 274 million dollarga tushdi.

2022-yilda meva-sabzavot mahsulotlari eksporti hajmi 1,74 million tonnani tashkil etib, 1,15 milliard dollarga (+18,5 foiz) yetdi.

Yanvar-dekabr oylarida meva-sabzavot mahsulotlarining umumiy eksportdagi ulushi 5,9 foizni tashkil etdi. Asosiy eksport bozorlari Rossiya (486,7 million dollar), Qozog‘iston (216 million dollar), Xitoy (104,6 million dollar) va Pokiston (101,2 million dollar) hisoblanadi.

Importga kelsak, oziq-ovqat yetkazib berish yuqori darajada qolmoqda: don va undan tayyorlangan mahsulotlar — 1,07 milliard dollar (+28,9 foiz), turli oziq-ovqat mahsulotlari va dori vositalari — 477,8 million dollar (+67,6 foiz), shakar, shakar va asal mahsulotlari — 558,9 million dollar (+) 52,9 foiz, go‘sht va go‘sht mahsulotlari — 318,3 million dollar (+69,8 foiz).

Shuningdek, neft va neft mahsulotlari importi – 1,27 mlrd dollar (+9,8%), ko‘mir, koks va briketlar – 121,8 mln dollar, gaz – 281,9 mln dollar (+82,5%) oshdi, elektr energiyasi yetkazib berish esa 121,9 mln dollarga (-20,2%) pasaydi.

Tibbiyot va farmatsevtika mahsulotlari importi 1,6 mlrd dollarni (+0,1%), plastmassa – 836,6 mln dollarni (+35,4%), temir va po‘lat – 2,51 mlrd dollarni (+20,2%), avtomobillar – 2,13 mlrd dollarni (+13,9%), efir moylari, qatronlar va parfyumeriya, hojatxona preparatlari, jilo va yuvish vositalari — 363,5 million dollar (19 foiz), metall buyumlar — 730,8 million dollar (+26,5 foiz), to‘qimachilik iplari, gazlama va tayyor mahsulotlar — 730,8 million dollar (26,5 foiz), qog‘oz, karton va qog’oz mahsulotlari – 466,1 dollarni(+26,1%) tashkil etdi.